Wachten op water
De pont, een schip
Eindeloos het Ij

De stenen zijn klaar
Het stof ruikt zoet
Wachtend in de zon

Paul en ik lopen
Rond de Nieuwmarkt
Ja weten is zien

In Japan herfst zien

In Amsterdam

De herinnering

Een nieuwe regenjas
Probeer je uit
Buiten is water

Hun koffie wordt koud
Op het terras
Waar is het applaus

6 maart 1962 – 15 oktober 2017

Wick was onze reisgenoot en minstreel die met rake vragen en verhalen wijsheid en plezier bracht. Ook in uithoeken waar die kennis en verhalen nog onbekend waren.

Als eerbetoon aan Wick wil ik vertellen hoe dat weerklonk in de 3 cirkels waarin we verbonden waren.

De eerste cirkel. Onze gezamenlijke basis, de interventieopleiding van Jannie de Weerd aan de VU.
Die heeft ons gevormd.
Als oud-student verzorgde ik twee dagdelen in de opleiding interventiekunde van Jannie. Zo ontmoette ik in 1992 Wick die nadat hij afgestudeerd neerlandicus was geworden Jannie had aangesproken. Ik kom bij jou studeren, ik wil trainer worden!

De nieuwsgierigheid en gretigheid spatte eraf. Hij wilde weten, wilde dit doen.
Hij had zijn beroepsidentiteit gevonden: mensen begrijpen en ze met interventies in staat stellen met elkaar constructief te werken en te leven.

In groepen, in organisaties, in de samenleving.

Met onze ambities, en twijfels.
Met verschillen in taal en temperament.
Met onze kwaliteiten en beperkingen.

Dat begrijpen begint met onderzoeken.
Niet een opvatting hebben, maar een vraag stellen.
En geloven in mensen en de kracht om het goede te doen.

Een beroepsidentiteit. Ik herkende in Wick hoe diep dat gaat en je nooit meer los laat.

Wick is een van de erfgenamen van Jannie geworden.
Hij is haar in 2000 opgevolgd om de opleiding op de VU voort te zetten, samen met Marjoka van Doorn.
Hij ging naar de VS, naar de plaats waar de wortels van het levenswerk van Kurt Lewin liggen en hij startte zijn Instituut voor Interventiekunde.

Wick is daarmee in de grote traditie getreden die met Kurt Lewin is begonnen, en die Jannie op de VU een eigen succesvolle signatuur gaf voor een grote schare aan studenten. En die tot op de dag van vandaag relevant is.
Lewin wilde na de verschrikkingen van de 2e WO voorkomen dat mensen zich opnieuw zouden scharen achter haat, destructie en autoritair leiderschap.

Zijn sleutel: mensen mondig maken en positieve krachten tussen mensen vergroten.
Interventies zijn daarbij een hulpmiddel: verschillen overbruggen tussen wat wij mensen ZEGGEN over wat we denken, voelen of willen en wat we IN FEITE DOEN.

Wick heeft daar met kracht en liefde , in zijn werk en in zijn leven betekenis aan gegeven.
En authentiek, invoelbaar en herkenbaar aan gewerkt.

De tweede cirkel is het Oor van Van Gogh.
Na de moord op Theo van Gogh groeiden de spanning en tegenstellingen in Nederland.

Wick, Alex, Rita, Henk, Jef, Gert en ik kwamen bij elkaar om te begrijpen wat er in dit land gebeurde. En te zoeken naar interventies. Die laatsten zijn er niet echt gekomen, maar de avonden waren ons dierbaar.

Het engagement van Wick was glashelder: verschillen vragen geen grote woorden, maar contact en onderzoek. Uit vragen ontstaat verbinding tussen mensen, en gezamenlijke betekenis. We hebben allemaal de sleutel in handen voor inclusiviteit.

De derde cirkel is de gemeente Amsterdam.
Wick heeft vanuit zijn Instituut over een lange periode vele opdrachten voor de gemeente gedaan
en zijn sporen in de harten en het handelen van mijn collega’s achtergelaten.

Hij trainde mentoren van de Wibautleergang, coachte teams en was begeleider van gebiedsmanagers en van een aantal traineepools. Per pool twee jaar lang. Dat hield niet op bij het einde van de bijeenkomst.

Wick werd hun persoonlijke coach, en nodigde de groep in de zomer uit in zijn huis in Frankrijk alwaar de lokale disco indruk maakte.
En Wick was een onvergetelijke Elvis op de tien jaar traineepool-reünie.

Ik heb van veel collega’s herinneringen aan Wick meegekregen. Ervaringen die een onuitwisbare indruk hebben gemaakt. Ik citeer er een aantal:

“Wick benadrukt altijd dat hij in mensen gelooft, dat ze meer kunnen dan ze denken. Hij overlaadt ze met complimenten en is veel minder streng voor hen dan ze voor zichzelf zijn. Hij ziet altijd mogelijkheden. En kan het gevoel geven dat je heel bijzonder bent”.

“Wick zegt altijd: gevoelens zijn feiten. Maar als trainee geloofde ik dat nog niet”

“Wick is een geweldige en betrokken begeleider, coach en vriend die van onschatbare waarde is geweest voor de start van onze loopbaan en wiens lessen ik nog dagelijks gebruik.
(…) En ook groter: iemand die heeft bijgedragen aan Amsterdam waarin blijven leren centraal staat”

“Inclusiviteit. Wick heeft mij geleerd en laten ervaren hoe je daaraan vorm kan geven en wat de grote waarde ervan is”

“Change happens one conversation at a time.
En: breng iedereen die betrokken is in een ruimte en voer het gesprek”

“Wick is z’n tijd vooruit met betaling achteraf op basis van, ‘wat vind je het waard’. En natuurlijk: Wick die met het drinken van baco’s het bierdrinktempo van studenten kon bijhouden”

“Je weet pas wat je denkt als je hoort wat je zegt”

“Wick is de beste mentor die ik ooit heb gehad, die ook na de traineepool altijd tijd voor je had als je weer eens ergens tegenaan liep in het werk. Een uurtje koffie met hem was vaak genoeg om alles weer in geheel nieuw perspectief te zien en er weer zin in te hebben”.

“Wick stelt in elk dialoog, elke interactie, elke interventie een waarderende en waardevolle vraag. Zijn waarderende houding vol met nieuwsgierigheid, onderzoekend, respectvol maakte dat dingen/gedachtes op zijn kop werden gezet.
Hij is een meester om daarin te spelen met taal.
Zijn allereerste vraag is altijd bijzonder en openend. Met zijn 1e vraag begint je eigen waarderende onderzoek. Daar kun je niet omheen”.

Tot zover.

Ik hoor in al deze herinneringen en citaten het meesterschap terug van Wick de interventiekundige, die bewogen door de inzichten van Jannie en de traditie van Lewin aan het werk gaat, zijn toon vindt en mensen helpt het goede te doen in hun leven en in hun werk.

Wick heeft ons diep geraakt. Ook in zijn ziekte bleef hij zoeken naar het licht. Hij zei me hoe hij genoot van de liefde van mensen die hem omringden.

En hij zag in zijn ziekbed een kans.

Om eindelijk, samen met Marjoka, de tijd te hebben het boek te schrijven over het vak, zijn werk, de traditie van Lewin en de werkwijze van Jannie waarin we als interventiekundigen zijn opgevoed.

Het boek dat in zijn hoofd al gecreëerd was.
Ik had het hem zeer gegund.

Al is er een grote troost. Wicks boek IS geschreven. Inderdaad, in onze harten en in ons handelen. Zo leeft zijn werk en zijn geest voort.

Wick, het is een voorrecht met je gereisd te hebben. Dank Wick.

Een paddenstoel met
Rode stippen
Kabouter op het strand

De burgemeester is dood.
Hij heeft ons voorbereid. Hij vertelde Amsterdammers in januari dat hij erg ziek was. En een maand geleden dat hij niet meer genezen kon worden en zijn taken moest neerleggen.
Toen op vrijdag 6 oktober het bericht van zijn dood kwam, viel de rouw over de stad. Opnieuw, en onherroepelijk.

Er was bij leven al voor hem geapplaudisseerd bij zijn huis, de kranten waren na zijn terugtreden dicht beschreven over de verdiensten van deze activistische, optimistische man die zich geen appels voor citroenen liet verkopen en ongenoegen scherp op tafel legde.

Het openbare leed na zijn terugtreden groeide na zijn overlijden tot de stad gedrenkt was in tranen. Tientallen rouwadvertenties, dagenlang. De microfoon van het verdriet vertelde in vele kleine en grote verhalen over onze burgemeester. Over deze warme, driftige, begaafde man. Verliefd op zijn stad. Die slecht tegen kritiek kon. Een meester van het woord was. En een ongebreidelde werklust had. Zichzelf was, thuis, op het stadhuis, in het publieke domein.

Zaterdag 13 uur. Het licht valt binnen in het Concertgebouw, en het applaus stroomt de zaal in. Amsterdammers die de kist naar de zaal gedragen zien, klappen hun handen rood. Zoals later die dag ook in de Arena gebeurt voor aanvang van Ajax-Sparta. Een minuut klappen zo hard je kan, het is voor de burgemeester he? Het gaat door nadat de scheidsrechter aangeeft dat het zo goed is.

Deze man was veel meer dan lief, maar hij heeft dat woord wel gemunt. Hoe bijzonder is dat in deze tijd?

Hij heeft het woord in ons hoofd achtergelaten door deze maanden Amsterdam en de Amsterdammers lief te noemen en ons te vragen goed voor de stad en elkaar te zorgen.

Alleen als je een grote autoriteit bent, kan je zachtheid zo bij anderen binnenkomen.

Een man die moe is
Is het kiezen
Niet verleerd, hij zit